Skincare cho da mụn – một vấn đề nan giải mà rất nhiều bạn trẻ đang gặp phải. Mụn trứng cá không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn gây tổn thương tâm lý, khiến chúng ta mất tự tin trong giao tiếp và cuộc sống. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng, vì eHerb sẽ hướng dẫn các bạn từng bước các bước skincare da mụn đúng cách, giúp cải thiện tình trạng mụn một cách rõ rệt. Hãy cùng Eherb khám phá ngay nhé!
Hiểu về mụn trứng cá
Trước khi đi vào các bước skincare cho da mụn, chúng ta cần hiểu rõ về mụn trứng cá – nguyên nhân gây ra chúng và các loại mụn phổ biến.
Nguyên nhân gây mụn trứng cá
Mụn trứng cá xuất hiện do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
- Sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì.
- Tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Vi khuẩn P.acnes phát triển mạnh trên da.
- Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, nhiều đường và chất béo.
- Stress, thiếu ngủ, môi trường ô nhiễm.
Các loại mụn trứng cá
Có 6 loại mụn trứng cá chính mà chúng ta thường gặp:
Mụn đầu đen
Đây là loại mụn có màu đen ở đầu do bã nhờn và tế bào chết bị oxy hóa. Chúng thường xuất hiện ở vùng mũi, cằm và trán.
Mụn đầu trắng
Mụn đầu trắng có dạng nhân trắng, nhỏ li ti do bã nhờn và tế bào chết bị mắc kẹt trong lỗ chân lông.
Mụn sần
Mụn sần có dạng sần sùi, gồ ghề trên bề mặt da do tuyến bã nhờn bị tắc nghẽn.
Mụn mủ
Loại mụn này chứa mủ, có màu trắng đục hoặc vàng, gây sưng đau. Chúng thường do vi khuẩn gây ra.
Mụn nang
Mụn nang nằm sâu dưới da, có dạng u cục, kích thước lớn. Loại mụn này thường gây đau và khó điều trị.
Mụn bọc
Đây là dạng mụn viêm nặng, sưng tấy, đỏ, gây đau đớn. Mụn bọc dễ để lại sẹo nếu nặn không đúng cách.
Dấu hiệu và triệu chứng của mụn trứng cá
Ngoài các nốt mụn đã kể trên, da mụn còn có các biểu hiện sau:
- Da sần sùi, không mịn màng.
- Lỗ chân lông to, dễ bị tắc nghẽn.
- Vùng da xung quanh mụn bị sưng, đỏ, nóng và đau.
- Xuất hiện các vết thâm, sẹo sau khi mụn lành.
Ảnh hưởng của mụn trứng cá đến làn da
- Mụn trứng cá không chỉ khiến làn da mất thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều hệ lụy:
- Mụn viêm nặng có thể gây sẹo lõm, sẹo lồi gây mất tự tin.
- Da mụn thường tiết dầu nhiều, bóng nhờn, dễ bám bụi bẩn.
- Các hoạt chất trị mụn có thể gây kích ứng, làm khô và bong tróc da.
- Mụn tái phát thường xuyên nếu không được điều trị tận gốc.
Các bước skincare cho da mụn hiệu quả
Để cải thiện tình trạng mụn, chúng ta cần xây dựng một quy trình skincare cho da mụn khoa học và bài bản. Dưới đây là 6 bước chăm sóc da mụn cơ bản mà bạn nên áp dụng mỗi ngày.
Tẩy trang
Bước đầu tiên trong các bước skincare da mụn chính là tẩy trang. Dù cho bạn có trang điểm hay không, tẩy trang vẫn rất quan trọng để loại bỏ lớp bụi bẩn, dầu thừa và kem chống nắng trên da. Với da mụn, bạn nên chọn sản phẩm tẩy trang dịu nhẹ, không chứa cồn và hương liệu. Thoa tẩy trang lên mặt, massage nhẹ nhàng rồi rửa sạch với nước ấm.
Làm sạch da
Sau khi tẩy trang, hãy rửa mặt với sữa rửa mặt chuyên biệt cho da mụn. Một sản phẩm tốt sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn, kiểm soát dầu nhờn mà không gây khô da. Bạn chỉ cần lấy một lượng sữa rửa mặt bằng hạt đậu, tạo bọt rồi massage nhẹ nhàng trên da trong khoảng 60 giây. Rửa sạch lại với nước và thấm khô bằng khăn mềm.
Toner (nếu cần)
Toner giúp cân bằng độ pH của da, se khít lỗ chân lông và cấp ẩm nhẹ. Tuy nhiên, với da mụn, bạn nên cân nhắc kỹ trước khi sử dụng toner vì một số loại có chứa cồn có thể gây kích ứng. Nếu dùng, hãy chọn toner không cồn, có thành phần dịu nhẹ như trà xanh, lô hội, dành dành. Thấm toner lên bông tẩy trang rồi nhẹ nhàng lau khắp mặt.
Serum (nếu cần)
Serum chứa các hoạt chất đậm đặc giúp điều trị mụn tận gốc. Với da mụn, bạn nên ưu tiên các serum có chứa BHA (Salicylic Acid), AHA (Glycolic Acid), Benzoyl Peroxide, Retinol… Các thành phần này sẽ đẩy nhanh quá trình tái tạo da, kháng viêm, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Chỉ cần 1-2 giọt serum cho cả mặt, thoa và vỗ nhẹ cho sản phẩm thẩm thấu hoàn toàn.
Kem dưỡng ẩm
Nhiều bạn nghĩ rằng da mụn không cần dưỡng ẩm, nhưng thực tế, dưỡng ẩm lại rất quan trọng để duy trì màng hydro lipid của da, ngăn ngừa mất nước và bong tróc. Hãy chọn loại kem dưỡng ẩm gel hoặc lotion, không chứa dầu, có chỉ số SPF để vừa cấp ẩm vừa chống nắng cho da. Lấy một lượng kem bằng hạt đậu, thoa đều và massage nhẹ trên da.
Kem chống nắng
Bước cuối cùng trong các bước skincare ban đêm cho da mụn chính là sử dụng kem chống nắng. Tia UV không chỉ gây sạm da mà còn khiến mụn trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, dù trời nắng hay râm mát, bạn vẫn phải thoa kem chống nắng mỗi ngày. Chọn loại kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, PA+++, dạng gel hoặc essence để không gây nhờn rít trên da mụn. Thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài 30 phút và bổ sung lại sau mỗi 2-3 tiếng.
Lựa chọn sản phẩm phù hợp với loại da
Ngoài việc thực hiện đúng cách skincare cho da mụn, bạn cũng cần lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng loại da để tối ưu hiệu quả điều trị mụn.
Da dầu
- Sử dụng sản phẩm không chứa dầu
- Sử dụng sản phẩm có chứa các thành phần giúp kiểm soát dầu nhờn như salicylic acid, benzoyl peroxide, niacinamide
- Tránh sử dụng sản phẩm có chứa cồn
Da khô
Làn da khô cũng có thể nổi mụn nếu bị mất nước và thiếu độ ẩm. Vì vậy, bạn nên chọn các sản phẩm dịu nhẹ, có khả năng cấp ẩm như Hyaluronic Acid, Ceramide, Glycerin… Đồng thời, tránh sử dụng các sản phẩm có chứa cồn, hương liệu và chất tẩy rửa mạnh vì dễ gây kích ứng. Nên dùng sữa rửa mặt dạng kem hoặc dầu, kết hợp với kem dưỡng ẩm đậm đặc vào ban đêm.
Da nhạy cảm
Da nhạy cảm đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt khi bị mụn vì dễ bị kích ứng bởi các thành phần mạnh. Tốt nhất, bạn nên chọn các dòng sản phẩm dành riêng cho da nhạy cảm, có chứa các thành phần từ thiên nhiên như rau má, lô hội, trà xanh, dầu hạnh nhân… Tránh sử dụng các sản phẩm có chứa Benzoyl Peroxide, tinh dầu và mùi hương nhân tạo. Nên thử nghiệm trước khi dùng để đảm bảo da không bị dị ứng.
Tần suất sử dụng các sản phẩm
Tùy thuộc vào mức độ và loại da mụn, bạn có thể điều chỉnh tần suất sử dụng các sản phẩm cho phù hợp:
- Sữa rửa mặt: 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối.
- Toner: 1-2 lần/ngày sau khi rửa mặt.
- Serum: 1-2 lần/ngày tùy theo loại da và mức độ mụn.
- Kem dưỡng ẩm: 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối.
- Kem chống nắng: Mỗi 2-3 tiếng khi ra ngoài, bổ sung sau khi đổ mồ hôi, bơi lội.
Lưu ý, hãy lắng nghe làn da của mình. Nếu thấy da bị châm chích, khô rát, bong tróc thì có nghĩa là bạn đang dùng quá nhiều sản phẩm hoặc sử dụng quá thường xuyên. Khi đó, hãy giảm tần suất hoặc ngưng dùng một thời gian để da được phục hồi.
Điều trị mụn trứng cá
Nếu tình trạng mụn không cải thiện sau một thời gian áp dụng quy trình skincare cho da mụn, bạn có thể cân nhắc sử dụng các sản phẩm điều trị chuyên biệt hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu.
Các sản phẩm trị mụn không kê đơn
Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm trị mụn không cần kê đơn mà bạn có thể mua tại các hiệu thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm. Các hoạt chất phổ biến bao gồm:
- Benzoyl Peroxide: Có tác dụng diệt khuẩn, giảm viêm và thông thoáng lỗ chân lông. Thường có nồng độ từ 2.5% đến 10%.
- Salicylic Acid: Giúp loại bỏ tế bào chết, kháng viêm và ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông. Nồng độ thường gặp là 0.5% đến 2%.
- Retinol: Là dẫn xuất của vitamin A, giúp tăng tốc quá trình tái tạo tế bào, giảm mụn và làm mờ vết thâm. Nồng độ dao động từ 0.01% đến 0.1%.
- Sulfur: Có đặc tính kháng khuẩn và giảm viêm, thường được kết hợp với các hoạt chất khác trong sản phẩm trị mụn.
Khi sử dụng các sản phẩm này, bạn cần tuân thủ đúng hướng dẫn về liều lượng và cách dùng. Thoa một lớp mỏng lên vùng da bị mụn, tránh để dính vào mắt, mũi, miệng. Nên dùng 1-2 lần/ngày và kiên trì trong ít nhất 1 tháng để đánh giá hiệu quả.
Điều trị mụn theo toa bác sĩ
Nếu mụn nặng, dai dẳng hoặc gây sẹo, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Một số loại thuốc theo toa thường dùng bao gồm:
- Thuốc bôi tại chỗ: Tretinoin, Adapalene, Azelaic Acid… giúp kháng viêm, giảm mụn và ngăn ngừa hình thành mụn mới.
- Thuốc uống kháng sinh: Doxycycline, Minocycline, Erythromycin… có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn từ bên trong cơ thể.
- Thuốc uống nội tiết: Các loại thuốc tránh thai dạng uống có thể giúp điều hòa hormone, giảm tiết bã nhờn và mụn trứng cá.
- Thuốc uống Isotretinoin: Là thuốc đặc trị mụn nặng, có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nên chỉ sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
Tuyệt đối tuân thủ liều lượng, cách dùng và thời gian sử dụng theo đơn của bác sĩ. Thông báo ngay cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ phản ứng bất thường nào.
Các phương pháp điều trị mụn khác
Ngoài thuốc, còn có một số phương pháp điều trị mụn hiệu quả mà bạn có thể tham khảo:
- Lăn kim: Sử dụng các kim siêu nhỏ để tạo các tổn thương vi điểm trên da, kích thích sản sinh collagen và elastin, làm đầy sẹo lõm do mụn.
- Peel da: Sử dụng acid ở nồng độ cao để loại bỏ lớp sừng già cỗi, cải thiện bề mặt da, làm thông thoáng và se khít lỗ chân lông.
- Laser/IPL: Các bước sóng ánh sáng có thể tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, giảm tiết bã nhờn, làm mờ thâm và sẹo mụn.
- Ánh sáng xanh/đỏ: Ánh sáng xanh có bước sóng 415nm giúp tiêu diệt P.acnes, trong khi ánh sáng đỏ 633nm có tác dụng kháng viêm và giảm sưng đỏ do mụn.
Tùy thuộc vào tình trạng mụn và loại da, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phương pháp phù hợp. Thông thường, bạn sẽ cần thực hiện liệu trình điều trị gồm nhiều buổi trong 1-3 tháng và duy trì chế độ skincare phù hợp để duy trì kết quả.
Thói quen sống giúp cải thiện tình trạng mụn
Ngoài các bước skincare cho da mụn và điều trị y khoa, việc xây dựng lối sống lành mạnh cũng góp phần quan trọng giúp cải thiện tình trạng mụn từ bên trong.
Chế độ ăn uống cho da mụn
Bạn nên xây dựng một chế độ ăn cân bằng, giàu dinh dưỡng và tránh xa các thực phẩm có hại cho da:
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi giàu vitamin A, C, E như cà rốt, rau bina, cam, bưởi, kiwi…
- Bổ sung các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, hạt bí… cung cấp axit béo omega-3 và kẽm.
- Uống đủ 2-2.5 lít nước lọc mỗi ngày để thanh lọc cơ thể và duy trì độ ẩm cho da.
- Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đường tinh chế, thực phẩm chế biến sẵn.
- Tránh sữa và các chế phẩm từ sữa nếu bạn bị dị ứng với lactose hoặc đường lactose.
- Không lạm dụng cà phê, trà đặc, rượu bia và các chất kích thích.
Hạn chế stress
Stress là một trong những nguyên nhân khiến mụn trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, bạn cần học cách kiểm soát căng thẳng để giúp làn da khỏe mạnh hơn:
- Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn với các sở thích như nghe nhạc, đọc sách, thiền, yoga…
- Tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày để giải phóng endorphin, giảm stress.
- Chia sẻ tâm tư, nỗi lòng với người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý khi gặp vấn đề.
- Sắp xếp công việc và cuộc sống một cách hợp lý, không gồng mình với áp lực quá mức.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và tái tạo làn da. Khi ngủ, cơ thể sẽ tiết ra hormone melatonin giúp chống oxy hóa và chống lão hóa da. Thiếu ngủ khiến da xỉn màu, nổi mụn, sần sùi. Vì vậy, bạn nên:
- Đi ngủ trước 23h và ngủ ít nhất 7-8 tiếng mỗi đêm.
- Tạo không gian phòng ngủ thoáng mát, yên tĩnh và tối để có giấc ngủ sâu.
- Không sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ 1-2 tiếng vì ánh sáng xanh ức chế melatonin.
- Thực hành các nghi thức trước khi ngủ như tắm nước ấm, nghe nhạc nhẹ, đọc sách… để dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Các lưu ý quan trọng khi chăm sóc da mụn
Để tối ưu hóa hiệu quả của quy trình skincare cho da mụn, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
Tránh nặn mụn
Nặn mụn là thói quen xấu khiến tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn và để lại sẹo, thâm trên da. Bạn chỉ nên nặn mụn khi:
- Mụn đã chín, có nhân vàng mềm.
- Dùng kim lấy mụn đã khử trùng và ép nhẹ theo chiều từ dưới lên.
- Sau khi nặn xong, thoa gel chống khuẩn hoặc dung dịch trà xanh.
- Không nặn mụn quá 2 lần/tuần để tránh kích ứng và tổn thương da.
Theo dõi tình trạng mụn và điều chỉnh quy trình chăm sóc da
Mỗi làn da sẽ đáp ứng với các bước skincare da mụn một cách khác nhau. Vì vậy, bạn cần quan sát và theo dõi sự thay đổi của làn da trong quá trình điều trị để điều chỉnh cho phù hợp:
- Nếu thấy da bị khô, bong tróc, kích ứng thì giảm tần suất hoặc nồng độ sản phẩm.
- Nếu mụn không cải thiện sau 1-2 tháng thì có thể tăng hàm lượng hoạt chất hoặc thêm bước serum.
- Nếu xuất hiện mụn bọc, mụn mủ thì tạm ngưng skincare và đến gặp bác sĩ da liễu.
- Chụp lại tình trạng da hàng tuần để theo dõi sự tiến triển và có hướng xử lý kịp thời.
Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu
Nếu tình trạng mụn quá nặng hoặc các sản phẩm không mang lại hiệu quả như mong muốn, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ da liễu để được tư vấn cách skincare cho da mụn phù hợp nhất. Bác sĩ có thể sẽ:
- Đánh giá tình trạng da và mức độ mụn của bạn.
- Chỉ định xét nghiệm để tìm nguyên nhân gây mụn như nội tiết, vi khuẩn…
- Kê đơn thuốc bôi, thuốc uống phù hợp với thể trạng của bạn.
- Tư vấn các liệu pháp điều trị mụn chuyên sâu như lăn kim, laser, ánh sáng…
- Hướng dẫn quy trình skincare cho da mụn tại nhà và lối sống phù hợp.
Đừng tự ý mua và sử dụng các loại thuốc trị mụn kê đơn vì có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm. Hãy chia sẻ đầy đủ tiền sử bệnh, loại da và mong muốn của bạn với bác sĩ để được tư vấn phương pháp tối ưu nhất.
Các câu hỏi thường gặp
Có nên rửa mặt nhiều lần trong ngày để trị mụn?
Không nên rửa mặt quá 2 lần/ngày vì sẽ khiến da bị mất nước, mất cân bằng và kích ứng, khiến mụn trở nên tồi tệ hơn. Chỉ rửa mặt vào buổi sáng và tối với sữa rửa mặt dịu nhẹ.
Dùng kem dưỡng ẩm có gây nổi mụn không?
Kem dưỡng ẩm phù hợp sẽ không gây nổi mụn mà còn cần thiết để duy trì hàng rào bảo vệ, ngăn ngừa mất nước và kích ứng trên da. Nên chọn loại kem dưỡng không gây comedones, không chứa dầu, cồn và hương liệu.
Bao lâu thì da mụn sẽ được cải thiện?
Thông thường, bạn sẽ thấy sự cải thiện rõ rệt sau 1-2 tháng áp dụng quy trình skincare cho da mụn và lối sống khoa học. Tuy nhiên, mụn có thể mất 3-4 tháng hoặc lâu hơn để điều trị dứt điểm, tùy thuộc vào mức độ và nguyên nhân gây mụn.
Có nên đắp mặt nạ khi bị mụn?
Bạn vẫn có thể đắp mặt nạ dưỡng da 1-2 lần/tuần nếu chọn đúng loại mặt nạ phù hợp. Ưu tiên các loại mặt nạ giấy, mặt nạ đất sét hoặc mặt nạ gel có thành phần kháng khuẩn, giảm viêm như tràm trà, rau má, lô hội… Tránh mặt nạ có chứa cồn, hương liệu, glitter.
Điều trị mụn xong có bị tái phát không?
Mụn trứng cá hoàn toàn có thể tái phát nếu bạn không duy trì các bước skincare da mụn và lối sống phù hợp. Để ngăn ngừa mụn quay trở lại, bạn cần kiên trì thực hiện quy trình chăm sóc da, tránh các tác nhân gây mụn và tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tổng kết
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã có thêm nhiều kiến thức bổ ích về cách skincare cho da mụn an toàn và hiệu quả. Hãy yêu chiều làn da của mình mỗi ngày bằng những sản phẩm dịu nhẹ, an toàn và quy trình chăm sóc da mụn chuẩn chỉnh. Eherb tin chắc rằng chỉ cần bạn đủ kiên trì và quyết tâm, làn da mụn sẽ sớm trở nên mịn màng và rạng rỡ.
Xem thêm những thông tin khác về Chăm sóc da mụn của Eherb:
- Top 7 Sữa Rửa Mặt Trị Mụn Giúp Làn Da Sáng Mịn
- Top 5 Kem Chống Nắng Cho Da Nhạy Cảm Giá Tốt Đáng Mua
- Top 6 Sữa Rửa Mặt Cho Da Dầu Mụn Ngừa Mụn Hiệu Quả
- Bị Mụn Không Nên Ăn GÌ? Thực Phẩm Người Bị Mụn Cần Tránh Xa
- Top 5 Kem Trị Thâm Mụn – Giải Pháp Hiệu Quả Cho Da Mịn Màng
Xem thêm những bài viết khác của Eherb
